Okt-14: Gamma GT

Onder mijn vorige logje vroeg Joanna of het goed met me ging. Dat is in mijn geval en op dit moment een goede vraag. Ik log weinig over m’n gezondheid en al helemaal niet over problemen die ik met familie of kennissen ondervind. Die kennissen en familie wil ik buiten dit weblog houden en dat lukt me aardig. En nee, echte problemen heb ik niet met ze. Ik denk dat het aardig ‘gemiddeld’ is, met weinig uitschieters (zoals ruzie).

Mijn gezondheid is een ander verhaal. Als mensen me zien, dan vinden ze mij gezond. Ik fiets redelijk veel en zie er niet dik uit, zeker niet in m’n gezicht. Ik heb ook geen hinder van lichamelijke problemen. Toch heb ik wel een lichamelijke afwijking. De titel van dit logje slaat dan ook niet op een nieuw autotype, maar op een lever-enzymentest: Gamma-GlutamylTransferase. Die test geeft bij mij al een jaar of 16 een verkeerde uitslag.

Voor mannen hoort deze waarde tussen de 20 en 45 te liggen en ik ben inmiddels al blij als ie bij mij onder de 80 is. Een jaar of 7 terug ben ik hiervoor door een internist onderzocht. Dwz een echo van de lever, met het resultaat dat die wat vervet was en ik een vorm van NASH had. Verder kon hij niet aangeven waar het door kwam en wat de gevolgen van zo’n afwijking zijn. Nou ja, als het heel hoog werd dan kan er een beschadiging aan mijn lever optreden en ik maak meer kans op diabetes. Als oplossing had ie een medicijn dat ik vanaf dat moment zou moeten blijven gebruiken.

Ik hou niet zo van een levenslange veroordeling tot een chemisch medicijn. Afgezien van de kosten en bijwerkingen kan het ook zo zijn dat mijn enzymenproductie zich aan de nieuwe situatie gaat aanpassen. En dan krijg je een soort chemische wapenwedloop. Maar wat de internist niet zag, had ik als statisticus gelukkig wel gezien. Mijn GGT liep op met mijn cholesterol en mijn gewicht. Ik stelde voor om wat af te vallen. En dat had het resultaat dat het beter werd. Sinds die tijd laat ik nog wel jaarlijks mijn bloed op GGT controleren, je weet maar nooit.

Een maand voor mijn vakantie voelde ik me niet goed. Het zweet brak me snel uit en moest tevaak naar de WC. Ik dacht iets te hebben als een virus, bacterie of misschien een voedselvergifting. Dat laatste was het niet, zoiets is binnen een paar dagen weg en dit duurde ruim anderhalve week. En tegen mijn gewoonte in bedacht mijn bloed te laten onderzoeken, wetende dat die GGT zo van slag is door bijvoorbeeld een voedselvergiftiging.

Het resultaat oversteeg mijn verwachting. Ik had een nieuw GGT-record van maar liefst 254. (Het oude record stond na een voedselvergiftiging op 180.) Maar tot mijn verbazing waren mijn cholesterol- en suiker-waardes niet te hoog en zelfs wat lager dan bij voorgaande metingen. Dus kwam er een echoronde aan te pas. Deze echoloog was behoorlijk in de weer en vond uiteindelijk sporen van wat galsteentjes. Daar was ik wel blij mee; er is een logisch verband tussen de lever en de gal. Vervolgens werd de afspraak gemaakt om na een maand nog eens mijn bloed op GGT te laten controleren. Dat haalt er bijvoorbeeld de fouten uit die door een tijdelijk virusje kan ontstaan.

Inmiddels voelde ik me al weer wat beter. Dus wat ik had gehad trok alweer voorbij. Misschien had ik niet meer dan last gehad van het te mooie en te warme weer. En eigenlijk zag ik het wel zitten om een groter rondje te fietsen. Mijn laatste (fiets-)vakante was al ruim 11 maanden geleden. Ik bedacht ook dat ik mijn gewicht versus GGT-waarde met een fietsvakantie kon uittesten. Dus ging ik op pad en dat ging uitstekend. De eerste dag moeiteloos 90km met de fiets afgelegd en de 2e was al boven de 100.

Ondertussen had ik mezelf ook een dieetje opgelegd. Geen koek meer, geen alcohol, geen ijs en vooral gezonde dingen als salades. Als er iets mis is met je gal of lever, dan heb je geen thermometer of geavanceerder apparaat nodig om dat vast te stellen. Je moet gewoon naar de ontlasting kijken. Als het fout is, dan wordt die grijzer en stopverfachtiger. Nou was mijn ontlasting voor het vertrek dus verre van optimaal, maar de kleur was nog niet alarmerend. En tijdens de vakantie werd dat beter en voelde ik dat ik goed opweg was.

Geen alcohol bleek overkoombaar. Tegenwoordig is er ‘Alkoholfreies Hefe’, ofwel witbier zonder alcohol die geen smaakverschil heeft met het alcoholrijke witbier. Het zou wat zijn als dat met het gewone pils ook nog eens gaat lukken, want alcoholvrij pils vind ik geen drinken. Met koek heb ik toch nog een klein beetje gezondigd en van het ijs kon ik het betste afblijven.

Het resultaat was er naar. Voor mijn vakantie was ik al 2 kg afgevallen, in mijn vakantie 5 kg en na mijn vakantie nog 1 kg. Bij 1 meter 76 was mijn BMI van 25,5 (79 kg) naar 22,9 (71 kg) gezakt. Nou doet die BMI er bij mannen niet veel toe, een Zweeds onderzoek heeft aangetoond dat de omvang van de middel een veel belangrijker maatstaf is. Dat komt omdat mannen hun extra gewicht vooral rond hun navel parkeren en niet netjes over het hele lichaam verdelen zoals vrouwen dat doen.

En dat laatste gaat zeker bij mij op. Ik was dan ook erg blij dat ik mijn riem 3 gaatjes verder (7,5 cm) kon aanhalen. De GGT-meting na mijn vakantie was dan ook een stuk positiever. Ik zat nog maar op 63, Voor het laatste decennium duidelijk een nieuw laagterecord. Voor een deel valt te stellen dat dat hoogterecord van een maand eerder te wijten was aan iets tijdelijks, maar voor een groot ander deel aan mijn buikomvang. Die paar centimeters meer hebben een grote invloed op mijn lever-enzymen. Dus is het zaak om misschien nog een klein beetje af te vallen en in elk geval niet aan te komen.

Mijn huisarts heeft de indruk dat het nu opgelost is, maar dat is natuurlijk niet zo. Normale mensen die zelfs een BMI van 40+ hebben, hebben nog steeds geen last van een te hoge GGT-waarde. Dus waarom ikke wel? En waaarom was die waarde in Augustus zo extreem hoog?

Nou heb ik voor dat laatste een mogelijke oorzaak bedacht. Ik heb niet voor niets moeite gedaan om in en na m’n vakantie het ijs te ontlopen en te ontfietsen. Zelf drink ik al jaren geen melk, ik trek er wit van weg en val er van flauw. Voor een Nederlander is dat niet zo gebruikelijk, maar de meeste Verre-Oosten-Aziaten hebben hetzelfde. Door het mooie weer was ik in Augustus wat vaker bij een ijsboer aan te treffen en die stoppen melk in hun roomijs. Misschien is dat misgegaan en vond mijn lever en/of gal het tijdelijk aanbod van dit melkproduct niet amuzant.

Ik weet me dan ook te herinneren dat ik na een gewoon klein ijsje wel heel snel naar een toilet moest. Dat gebeurde tot een paar keer toe. Toen lag ik het verband niet, maar inmiddels heb ik dus flinke bedenkingen over roomijs. Dat laatste (en nog wat kleine voedselvragen) ga ik toch eens aan een ‘voedselkundige die iets van leverenzymen’ weet vragen.

Advertentie