Mrt-27: Alkmaarse Blindvriendelijkheid
In den beginne -toen dit web-log nog Xinix heette- schreef ik vaker over visueel gehandicapten, die ik gemakshalve verder zal aanduiden als blinden. Ik fietste destijds met een aantal blinden, die voorzien waren van prachtige tandems en moeite hadden om voorfietsers te vinden. Door allerlei omstandigheden ben ik na een jaar of 5 daarmee gestopt. De hoofdzaak was de reisafstand. De blinden die ik op deze manier hielp woonden op zo’n 20km, die ik eerste heen en later weer terug fietste. Ik heb geen auto. Dus 40km, of beter 2 uur, nam het me aan reistijd en gelukkig kwamen er wat meer mensen uit de omgeving die af en toe voor hen voor wilden fietsen.
Ik heb wel veel van deze mensen geleerd, omdat ik ook met hen hele stukken liep. Een had een grote geleidehond en de andere 2 liepen alleen met stok. In 2005 haalde ik 2 van hen op, toen Alkmaar in het zonnetje werd gezet als blindvriendelijke stad en daar de ‘Dag van de witte stok’ werd gehouden. Inmiddels heb ik dat verslagje weer teruggeplaatst, zie hier. Je kan daar lezen waar een blinde zo al tegenaanloopt.
In die tijd was er alleen een pad van het station naar het centrum en van het centrum naar het ziekenhuis. Er zijn meer stukjes bijgekomen, maar die mogen geen naam hebben. De grootste toename is in winkelcentrum De Mare. Aanvankelijk wilden de winkeliers en bewoners het daar niet, omdat de winkelkarretjes op de ribbelpaden zouden rammelen. Met een minimale meerderheid bepaalde de gemeenteraad dat er toch iets moest komen en dat werden de zogenaamde tandpasta-strepen, die je ook op sommige stations ziet:
De Mare
Hierboven een foto, met meteen het hoofdprobleem dat daarna ontstond. Want naast het aanbrengen van blindenroutes werd bij de vernieuwing van De Mare ook besloten om geen fietsenrekken meer in het loopgebied te plaatsen. Rekken kwamen alleen buitenom. Maar fietsen aan de hand meenemen en op de standaard in het binnengebied plaatsen mag wel. Fietsers doen op een andere manier boodschappen dan automobilisten. Die laatsten halen eens per week een grote kar vol en storten dat in de achterbak van de auto. Fietsers gebruiken doorgaans fietstassen of een tas aan het stuur met flink minder capaciteit.
Zij gaan dus een paar keer per week en nemen per keer minder mee. Zoveel minder dat een winkelwagentje niet nodig is. Eigenlijk gebruiken ze de fiets als winkelwagentje. Eerst bij supermarkt A wat spullen halen en dan de fiets een stuk verder zetten bij supermarkt B om er nog wat andere spullen bij te stoppen. Helemaal het loopgebied uitlopen is dan erg onhandig en dus staat 80% van de fietsen op het binnenplein of tegen de muren van de toegangsgangen. De rekken buitenom zijn dan ook behoorlijk leeg.
In het smalle stuk voor de Hema levert dat een conflict op. Daar zien de fietsers het lege blindenpad en zien dat aan als mooie plek om de fiets te stallen. Niet gek, want helaas is ook in Alkmaar het aantal actieve blinden zeer beperkt en mag je van geluk spreken als je er eens eentje ziet. Een groot deel van de winkelbezoekers heeft geen idee wat een blindenpad is. Ik weet dat, omdat ik er mensen op aanspreek. Dat is niet in De Mare, maar bij de stations of bij de bibliotheek in het centrum.
In De Mare maakt een aantal mensen zich zeer druk om deze ‘wantoestanden’, die het winkelcentrum zelf heeft gecreëerd door de rekken uit het binnengebied te halen. In winkelcentrum De Hoef in een andere buitenwijk van Alkmaar zijn geen blindenpaden aangebracht en zijn juist nieuwe rekken in het voetgangersgebied geplaatst. In de Middenwaard, de grote concurrent van De Mare in Heerhugowaard is het winkelgebied geheel overkapt. Daar mag geen fiets naar binnen, maar daar zijn in het geheel geen blindenroutes door hun winkelcentrum aangebracht. Terwijl daar meer reden is. Overal pilaren en open winkels met uitstalling op de gangpaden. Een blinde kan daar niet met de stok langs de kant lopen of hij/zij struikelt over planten, tassen en wat al niet.
Middenwaard is dus alleen met een geleidehond of met een goede ziende kennis te bezoeken. Die geleidehond trekt zich niets van ribbelpaden aan en die kennissen evenmin. Ribbelpaden zijn er dus voor zelfstandige blinden zonder hond, die alleen met de taststok op pad gaan. Hun aantal is uiterst klein, circa 1 op de 3000 winkelbezoekers. Terecht heeft de gemeenteraad in mijn ogen destijds getwijfeld of blindenroutes in het voetgangersgebied van De Mare nodig zijn. Hun argument zal geld zijn geweest.
Zelf heb ik mijn twijfels over de garandeerbaarheid. Om de ribbelpaden vrij te houden van rommel is toezicht nodig en met zo’n klein aantal gebruikers verslapt dat toezicht vrij snel. In De Mare lopen toezichthouders en zij zeggen er niets van als er een fiets of scootmobiel, of een set plantjes op de blindenroute staan. En wat mij betreft kunnen ze beter hun tijd stoppen in het assisteren van de blinde. Dat is hooguit 10 minuten werk per dag. Veel minder tijd dan het weghalen van een berg terugkerende fietsen en het aanspreken en opvoeden van hun bezitters.
Binnenstad
Wat mij in dit verhaal meer stoort is dat je geen klachten hoort uit de binnenstad. Daar komen meer bezoekers en dus ook meer blinden. De hoofdroute vanuit het station is nog steeds waardeloos. Midden in het pad staat langs de Stationstraat nog altijd een dikke lantaarnpaal en de terrasstoeltjes van het naastgelegen café staan -voor de buitenrokers- ook in de winter op het ribbelpad. Om de hoek zet kapper Figaro zijn reclamebord met uitstekende poten op de plek waar het ribbelpad van de gevels wordt geleid.
De meest asociale plek denkbaar. Bij de bieb staan altijd fietsen tegen de gevel:
Terwijl ook die gevel dienst moet doen als gidslijn, aangezien daar geen ribbelpad ligt. Op deze plek leg ik het wel eens aan mensen uit, vaak krijg ik dan het antwoord: ‘O, dat wist ik niet.’ Maar ook hier is hooguit 1 stokloper per dag te bewonderen. Bij de bieb zelf heb ik ook wel eens gevraagd of ze niet een bordje achter het raam kunnen zetten. Dwz zij willen ook niet dat er fietsen tegen hun gevel geplaatst worden, maar met het gidslijnverhaal er bij maakt dat meer kans.
Over de blindenroute tussen het centrum en het ziekenhuis heb ik al eens geblogd. Nog steeds is die niet te lopen met alleen een taststok. De apotheek heeft daar fietshekjes voor zijn raam. Bij Velvet mogen de blinden nog altijd touwtjespringen en bij veel winkels, vooral de sigaretenzaak, staan klapborden op de route. Zie hier. Maar als je al die hindernissen hebt genomen, dan mag je op de Kennemerstraatweg nog een akelige slalom maken:
Let wel, dat zo’n 40 cm naast een blindenpad vrij moet zijn voor het uitzwaaien van de stok.
Rond het ziekenhuis is het nog erger. Een zeer smalle stoep langs de Wilhelminalaan naar de hoofdingang, met verkeersborden die in het looppad staan. Achterom via de Metiusgracht heb ik ook wel eens beschreven, zie hier. Na de testloopster heb ik daarna geen blinde meer op deze route gezien. Niet vreemd als je bedenkt hoe zij zich verderop om de krappe rotonde en langs de parkeerslagboom moeten wroeten.
Voor de rest mogen blinden met stok het helemaal zelf uitzoeken. Op of langs de Langestraat, Laat en Waagplein is geen ribbelpad te vinden en is het langs de gevel lopen ook doorgaans niet te doen. Wel zijn er wat stukjes ribbelpad bijgekomen langs de Kanaalkade tegenover het politiebureau. Vreemd is daarbij dat het daar om uitritconstructies gaat en de blinden daar met klanktegels geïnformeerd worden dat zij een weg oversteken. Terwijl je daar als voetganger en dus ook als blinde voorrang hebt. Langs de Terborchlaan is dit wel goed uitevoerd. Daar loopt wel het ribbelpad door over de uitrit.
Kortom het is een onwerkbaar zooitje, zonde van al het geld. Het wordt niet gebruikt en vreemd is dat dus niet. Denk ook niet dat dit alleen een Alkmaars probleem is. Overal in den lande vind je het als je weet waar je op moet letten. Per Alkmaarse actieve blinde is inmiddels minstens 15.000 euro aan dit soort ‘hulpmiddelen’ uitgegeven. Mijn idee is dat men dat bedrag beter aan de actieve blinden zelf hadden kunnen doneren. Bijvoorbeeld met een gratis invalidenkaart, zodat hun kennissen -die ze vaak met de auto naar winkels brengen- overal gratis kunnen parkeren. Die kennis loodst hen daarna door de lastige winkelstraten en door de nog veel lastigere winkels. Want je kan de straten wel allemaal van ribbelpaden voorzien en daar honderden stadstoezichthouders voor inzetten om die vrij te houden, dan nog lopen blinden met alleen een stok zich compleet vast in de Hema, het Kruitvat, de V&D, supermarkt of bijvoorbeeld in de entrees van ziekenhuizen.
Geplaatst op 2013-03-27, in Alkmaar, Ximatig en getagd als Bieb, Blind, Citycircle, De Mare, Figaro, NWZ/MCA, Reclame, Ribbelpad, Taststok. Markeer de permalink als favoriet. 7 reacties.
185 Legpuzzels
ximaar 
Laatste keer in Alkmaar was met de ‘Gulden Draeck’ aan stuurboord en ‘Pallieter’ aan bakboord. Aten we in de binnenstad, die ik niet gezellig vond, een broodje haring bij een visboer. Zat een wesp in, die in m’n tong beet. Tien minuten later een ambulance voor de deur en werd een respiratorslang door m’n strot geduwd. Twintig minuten later in het ziekenhuis, dat je beschrijft.
Dit was wél goed geregeld. Redde waarschijnlijk m’n leven.
@King Billy: Ik heb een aantal jaren terug ook een uitstekende ervaring met het ziekenhuis gehad, maar dat kwam ook omdat mijn 40 jaar oudere ervaring destijds uitermate slecht was.
De binnenstad van Alkmaar heeft mooie plekjes (Kooltuin, Fnidsen, Oude Gracht en bijvoorbeeld de zuidelijke stadswal), die vergelijkbaar zijn met Zwolle en Amersfoort. Maar vanaf de Kanaalkant ziet het er nog altijd niet uit. De toegang via de Gedempte Nieuwesloot is echt afschuwlijk. Wat bij Alkmaar mooi is, is het historische stadspark rond het ziekenhuis. Loop je uit de stad zo naartoe, maar de meeste touristen hebben er geen weet van. Die komen niet verder dan de Kaasmarkt.
Sorry, bedoel eigenlijk die stomme winkelstraten. Inderdaad zijn er hele mooie plekjes in Alkmaar. En gezellige kroegjes, waaronder een jazz-café, als het nog bestaat.
Eigenlijk heb je twee soorten blinden, mensen die niet kunnen zien ( de echte blinden) en de mensen die niet kijken (die hun ogen niet gebruiken)
Ik denk dat heel veel mensen dat niet eens beseffen. Een beetje meer reclame en voorlichting helpen deze blinden wellicht weer de weg op.
Wat een informatief blog! Je brengt me (weer) op een idee. Ik wil al heel lang graag af en toe tandem-fietsen met iemand die slecht of niet ziet. Dubbele pret. Nu ga ik maar eens stappen zetten. Dank voor de por.
Toevallig stapte ik vorige zondag dus uit in Alkmaar, alleen om mijn museumkaart even als toegangskaartje voor een prettige wc te gebruiken.
Zwierf er toen toch maar anderhalf uur rond.
Was totaal vergeten dat de Alkmaarse binnenstad zooooo fraai is, en zo oud.
Hier en daar dan. Op die winkelstraten vol eenheidsworstspijkerbroekenwinkels na dus, die bij gevoelstemperatuur -15 met wijdopen deuren voor het heelal stoken. En dat mag allemaal.
Maar ik heb genoten van de vele kostelijke goed behouden pandjes uit 1607 en zo.
@Selma: Dit verhaal moest ik even kwijt. Het zat al een tijdje in me hoofd en ik heb het een beetje afgeraffeld. Mogelijk haal ik er later nog wat foutjes of dubbele texten uit.
Probleem is dat blinden te goed kunnen communiceren. Zij worden niet afgeleid door nonverbale info. Maar aan hun verworven info mankeerd het vaak. Zij moeten van zienden horen of er bijvoorbeeld ook andere blinden lopen op zo’n route. Dat zijn vaak bekenden die niet helemaal eerlijk zijn en de situatie gunstiger voorstellen dan het is. Zo denken zij dat slechtzienden ook iets aan deze paden hebben door het kleurverschil. In de praktiek valt dat tegen. Alles op straat vergrijsd door het stof. Maar er zijn ook bijzonder weinig actieve slechtzienden. Slechtzienden zijn dat doorgaans op latere leeftijd geworden en hebben dan ook last van allerlei andere problemen, waardoor ze niet meer zelfstandig de deur uitgaan.
In Alkmaar ken ik maar een paar actieve slechtzienden en die heb ik wel eens over deze paden gevraagd. Beide gebruiken dergelijke paden niet.
Omdat ik er wat verder van af sta en wel goed op de hoogte ben van de problemen van blinden, vind ik dat ik er iets van kan zeggen. Wat ik dan ook hierboven heb gedaan. Ik weet ook van een aantal kosten. Alleen heb ik geen idee wat bijvoorbeeld alle kosten aan bushaltes zijn. Die zijn allemaal van een stukje ribbelpad voorzien. Vervolgens mag een blinde het daarna weer zelf uitzoeken. Dus als een blinde op de Kanaalkade uitstapt, dat heeft hij een ribbelpad tot de Gedempte Nieuwesloot en daar loopt hij net als alle andere voetgangers zich vast op de smalle stoepjes, fietsen en vooral groentekisten. De kosten van die bushaltes heb ik niet meegerekend in het bedrag wat ik in het bericht noemde.