Aug-17: Schuylenburg
De afgelopen dagen is mijn neus behoorlijk op de feiten gedrukt waar het Nederlandsch Indië betreft. En daarbij moet ik zeggen dat ik de indruk heb dat bij beide uitzendingen de makers meer dan hun best hebben gedaan om onze aanwezigheid in Indonesië en het eind daarvan zo objectief mogelijk te vertellen.
Tot een paar dagen terug heb ik er weinig van meegekregen. Ik heb geen directe familie of ouders van vrienden of kennissen die een band hebben met dat land, behalve dat ik eens per 4 weken een maaltijd haal bij de beste Indonees van Alkmaar. Een soort familiebedrijfje met zeer vriendelijke mensen en ontzettend lekker eten. De concullega’s (er zijn hier nog 6 van dit soort zaakjes) leggen het behoorlijk tegen ze af.
In de buurt waar ik opgroeide waren wat Indische mensen, maar die zag ik weinig. Achteraf heeft een oudtante van mij veel tijd (en waarschijnlijk geld) gestoken in de Molukse gemeenschap in Drenthe. Ik heb daar foto’s van, maar het echte verhaal is begraven met mijn kinderloze en ongetrouwde oudtante. Ik heb nog meer foto’s maar dan van zeer verre naamgenoten die op de stamboom staan en die rond 1920 in Nederlands Indië woonden.
Toch heb ik er weinig van meegekregen. Op school werd er weinig over verteld en mogelijk interesseerde me het toen geen biet. Met de treinkapingen begreep ik tijdens m’n MTS-tijd dat er duidelijk iets mis was met hoe het de Molukkers in Nederland was verlopen. Maar op de MTS bestond het vak geschiedenis niet meer en ik kan me niet herinneren dat daar over die kapingen is gesproken.
Ik ben 4 jaar ouder dan Diederik van Vleuten, waarvan ik de afgelopen avonden de uitzending: ‘Daar werd wat groots verricht‘ heb bekeken. Een indrukwekkende vertelling van 2 uur, die ik via Uitzending Gemist in 4 stukken heb bekeken. Zeer boeiend, maar ik kon het niet in 1x uitkijken. Hij vertelt uit de memoires van zijn Oom Jan, die de laatste jaren in Nederlandsch Indië van dichtbij heeft meegemaakt. Veel traan, maar ook regelmatig een broodnodige lach.
Erg jammer dat dit programma maar tot 25 augustus via Uitzending Gemist te bekijken is. Zoiets mag wat mij betreft niet verborgen blijven achter de aanschafdrempel van een DVD. Ik snap best dat de makers kosten hebben gemaakt, maar volgens mij zijn die er na 2 jaar volle zalen ruimschoots uit. Kortom maak het beschikbaar op Youtube, daar is het belangrijk genoeg voor. Vervolgens mag je hopen dat deze vertelling op school wordt gbruikt in de geschiedenisles over deze dramatische periode. Maar dan is het nog maar de vraag of het bij de jeugd van tegenwoordig aan zal spreken. Misschien was dat bij mij destijds ook niet gelukt.
Net iets eerder zag ik de eennalaatste aflevering van ‘De Ijzeren Eeuw’ genaamd ‘Ten Oorlog!‘, en die ging ook over Nederlandsch Indië. Ook daar hield ik het niet droog. Zo wordt er verhaald over een zware en zeer ongelijke strijd, waarbij een dorp van 2500 inwoners volledig werd uitgeroeid door de Nederlanders. De onmacht droop er af. Het kleine Nederland kon nooit zo’n grote kolonie (met een lengte van hier tot Iran) onder de duim houden. Gelukkig blijven die afleveringen (over de economische veranderingen van Nederland in de 19e eeuw) wel allemaal staan op Uitzending Gemist, waarbij de andere afleveringen uit die serie minstens zo bezienswaardig zijn. Er is ook een speciale versie voor in de klas.
En hoe zit het dan met dat ‘Schuylenburg’? Daar verhaalde Diederik in zijn vertelling over, het was een landhuis waar de Van Vleutens tot 2008 hebben gewoond. Een paar keer per maand fiets ik er langs, omdat dit aan de eninge weg is tussen Egmond en Bergen. Fietsers, gemeente en wie al niet zouden graag een recreatief alternatief willen zien door de duinen, maar een persoon van de PWN houdt dit (in zijn ogen) heldhaftig tegen.
Het gaat dan om anderhalve kilometer door de Wimmenummer Duinen, vernoemd naar Six van Wimmenum en de voormalige gemeente Wimmenum. Die mini-gemeente had geen gemeentehuis, maar wel een schoutswoning en die heet nog altijd Schuylenburg.
Geplaatst op 2015-08-17, in Regiomatig, RTV-matig en getagd als Bergen, Docu, Egmond, Geschiedenis, IJzeren Eeuw, Indië, Indonees, Indonesia, Oorlog, Schuylenburg, TV, Van Vleuten, Verteller, Wimmenum, WO-II. Markeer de permalink als favoriet. 11 reacties.
185 Legpuzzels
ximaar 
Mijn vader heeft gevochten in Indonesië en is er blijvend invalide geworden.
Naar wat ik over die periode gelezen heb is het een zeer pijnlijke geweest voor en door Nederland.
Achteraf begrijp je waarom de scholen niet erg toeschietelijk waren in hun geschiedenislessen.
Begin jaren negentig ging er ook zo’n golf van onthullingen over Indië door Nederland, maar die is verdrongen. Men heeft blijkbaar liever een VOC-gevoel.
@Emigrant: Ik kan me die commotie nog wel herinneren en ging vooral om Loe de Jong, de voormalige directeur van het RijksInstrituut voor OorlogsDocumentatie die destijds zijn levenswerk over Nederland en WO-II schreef en daarbij ook dieper inging op Indonesië In WO-II. Veel mensen vonden dat toen controversieel. Die dikke pillen zijntoch wat anders dan en theatervoorstelling van Diederik van Vleuten, die op een veel toegankelijkere en overzichtelijkere manier alleen Nederlandsch Indië belicht vanuit zijn eigen familie.
Destijds was Adriaan van Dis ook actief waar het Indonesië betrof. Maar ook dat vond ik niet erg toegankelijk. Maar het gebeurde ook op een tijd dat ik er zelf niet zoveel oog voor had. Ik werkte toen langdurig in het buitenland.
De serie van de Ijzeren Eeuw gaat vooral over Nederland in de 19e eeuw. De eerste over Koning Lodewijk Napoleon gaat deels over Leiden en is ook zeker het bekijken waard. Jammer als je die niet in Duitsland kunt starten.
Die aflevering over Nederlandsch Indië zag ik door mijn eigen kijkschema pas 2 maanden later en toevallig net voor de voorstelling van Diedeik van Vleuten. Voor mij was het dus vrijwel gelijk, maar voor de meeste anderen die ‘gewoon’ TV-kijken niet.
@Bertie: Omdat het ver van ons bed was en zeer uitgestrekt, was ook niet goed duidelijk wat daar gebeurde en op welke plek. En er speelden veel zaken tegelijk af waardoor het behoorlijk complex was. Naast het dichtbevolkte Indonesia was er ook de Molukken met en Christelijke bevolking die met ons heulde en na de oorlog bij ons niet goed werden opgevangen. Oost-Timor had een band met Portugal en is pas veel later van Indonsië afgescheiden en de wetselijke helft van Papua Nieuw Guinea is nog altijd bezet door Indonesia en had wat mij betreft allang samengevoegd moeten worden met de rest van dat enorme eiland.
Er zal zeker iets op school over verteld zijn. We hadden ook nog een speciale kaart van Indonesia in onze Nederlandse atlas. Maar ik kan me er weinig tot niet van herinneren.
@Sjoerd: Mijn vader was daar net te oud voor, die moest in WO-II onderduiken om niet ingezet te worden als strijder.
Heel interessant, bedankt voor de televisietips! (uitzending gemist is een zegen voor mensen zoals ik die in het buitenland wonen)
En vooral geen excuses maken, want dat zou Nederland wel eens geld kunnen kosten.
De koningin heeft ergens in de negentiger jaren al een excuus gemaakt. Dat interesseerde die Indonesiërs helemaal niks; ze vonden het maar raar.
Goeie tip, dat programma van Diederik van Vleuten, vanavond nog gekeken.
@L di Laurentius: Jammer dat ie nog maar 2 dagen bekijkbaar blijft. Ik zal daarna eens kijken of ie niet ergens op youtube opduikt.