Dec-30: De ‘oplossing’ van Wim Kan
Ik heb daar al veel naar gezocht, maar kan dat fragment helaas niet vinden. Dwz ergens begin jaren ’70 had hij een stukje over het steeds wisselen tussen links en rechts. Volgens mij zat het in een oudejaarsconference, die hij tot die tijd op de radio deed en daarna op TV. Onlangs zag ik de 2 uitzendingen van van Radar-extra over ons brakke financiële systeem en de te hoge schulden in de vorm van hypotheken. Zeker de eerste uitzending is het bekijken waard, de tweede vond ik iets minder.
Tijdens die uitzending begreep ik dat er op het gebied van de huizenmarkt een groot verschil is met Duitsland. Net als de meeste andere landen doen zij niet aan hypotheekrente-aftrek, wat uiteindelijk een soort subsidie is om de schulden op te jagen. De Duitse binnenlandse markt is daarmee een stuk stabieler dan de onze. Joris Luyendijk noemt ons systeem geen bubble of een ballon die op knappen staat, maar een tumor en wil daarmee aangeven dat de gevolgen bij het knappen veel ellendiger zijn.
Tijdens de uitzending begreep ik waarom in Duitsland de FDP moeite heeft met het halen van de kiesdrempel en in Nederland hun zusterpartij de VVD zoveel stemmen krijgt. Op veel gebieden en ook qua politieke opvatting verschillen we echt niet zoveel van de Duitsers. En de bron van het probleem ligt dus bij Wim Kan. In de bewuste conference had hij een oplossing voor het steeds switchen tussen links en rechts. Hij stelde voor dat iedereen eerst links moest stemmen. Links (lees de PvdA van Joop den Uyl) zou het dan voor iedereen mogelijk maken dat zij een eigen huis konden kopen. Daarna heb je bezittingen en stem je de rest van je leven rechts.
En zo geschiedde. Er kwamen subsidies die het kopen van een huis stimuleerden, ook voor de mensen met een lager loon. De PvdA heeft dat grotendeels bedacht. Sinds die tijd is het eigen huizen bezit flink gestegen. Dat vertaalde zich niet direct in de winst voor de VVD. Allereerst begon dat bezit pas te groeien rond 1980. Maar je hebt het dan nog over jonge mensen. Pas rond de eeuwwisseling was dat bezit (en de zorgen om die te behouden) zo gestegen dat de VVD fluitend de kiezers aan zich bindt. Deze mensen zijn bang dat hun bezit verdampt als er bijvoorbeeld ook maar iets met de hypotheekrente gebeurt. Bij 2 partijen kan je ‘zeker’ zijn dat de hypotheekrente niet wordt aangepast, het CDA en de VVD. Door andere redenen is het CDA (dat er tijdens Balkenende ook de vruchten van plukte) dat vertrouwen kwijtgeraakt en nu zien deze mensen alleen nog de VVD als verdediger van hun belangen.
Andere belangen zijn daaraan ondergeschikt. De VVD kan het erg bont maken met hun corrupte en knoeiende politici als onder anderen Hooijmaijers, Van Rey, Weekers, Verheijen, Opstelten, Teeven en Miltenburg, maar dat weerhoudt de gemiddelde VVD-stemmer niet waar het om de belangen van zijn of haar eigen-‘bezit’ gaat. En was het maar een bezit. Voor veel mensen is het een bezit van een te hoge hypotheek, waar onvoldoende onderpand tegenover staat en door zijn omvang onze economie op scherp zet als flinke tumor.
En het is natuurlijk vreemd dat juist de VVD, die er is voor het ophouden van de eigen broek, juist door die hypotheeksubsidie een groot deel van de kiezers binnenharkt. Juist de VVD zou uit liberaal oogpunt tegen de langdurige hypotheekrente-aftrek moeten zijn. Zelf verwacht ik niet dat de oplossing uit Nederland zal komen, maar nog eerder uit de EU die ons systeem als te risicovol ziet. Wim Kan mag het dan gezegd hebben, maar hij zei wel meer en misschien was het meer iets dat hij onbewust zag gebeuren.
Zelf heb ik overigens niet meegewerkt aan deze ‘tumor’. Ik heb gespaard en vervolgens in 2000 genoegen genomen met een eenvoudig appartement zonder hypotheek. Ik zag het mis gaan omdat de WOZ-waardes in de jaren ’90 belachelijk snel stegen, dat moest wel fout lopen. Daarbij leef ik niet om te wonen en wil ik daar dus niet teveel geld in steken.
Geplaatst op 2015-12-30, in Kiesmatig, Overmatig, RTV-matig en getagd als Bank, Conference, Docu, Economie, EU, Huizenbezit, Hypotheek, Links-Rechts, Luyendijk, Oudjaar, PvdA, Radar, Risico, Schuld, Subsidie, TV, VVD, Wim Kan. Markeer de permalink als favoriet. 9 reacties.
185 Legpuzzels
ximaar 
Dat is een verstandige leuze van jou. Gelukkig is de PVDA meer dan enkel hypotheekrente. We zijn er mee opgegroeid, maar goed is het niet. Op dit moment zitten we ook nog eens met een tekort aan huurwoningen. Ik hoop dat men verstandige keuzes maakt. dat kan!
En ik kan me niet voorstellen dat ik ooit rechts ga stemmen. wIm Kan of niet 🤓
Vanaf mijn eerste verplichte stemmen tot alle verkiezingen daarna heb ik op dezelfde partij gestemd.
Hoewel ik gebruik maak van een hypotheekrente aftrek wil ik deze eigenarensubsidie samen met mijn partij zo snel mogelijk afschaffen.
Fijne jaarwisseling!
Opgeruimde groet,
Er wordt al heel lang over gepraat, het is natuurlijk een vreemde regeling al heb ik zelf ook een ‘eigen’ huis.. Eigenlijk verwacht ik dat de aftrek op de duur verdwijnt. Was er niet ergens sprake van om die af te bouwen, weet niet meer door wie en welke partij.
Nederland kent sinds eeuwen een structureel tekort aan woningen. Nimmer is men erin geslaagd de vooraad woningen aan de vraag aan te passen, moet de overheid zich daarom actief inmengen en permanent zoeken naar mogelijkheden de woningmarkt (huur en koop) diepgrondig en permanent te reguleren. Een van de beleidsinstrumenten was het prominent naar voren halen van de hypotheekrenteaftrek, die reeds in in de jaren 1890 werd ingevoerd met als nadelig gevolg minder belastinginkomsten en de zeepbelwerking, mede a.g.v. gulle banken, welke pas bij economische en financiele crises implodeert. Jaren ’70 en 2009.
Bovendien is bouwen in het polderland Nederland relatief duur en worden om kosten te besparen concessies gedaan aan de kwaliteit van woningen die no-time uit de schaars beschikbare, dure grond gestampt worden.
Een vergelijking met de reusachtige Duitse woningmarkt, die nog steeds kampt met gevolgen van de bombardementen in WO2 en vooral in zes grote steden zeepbellen ontstaan- is een beetje appels met peren vergelijken. kKopers eigen kapitaal moeten meebrengen, de centrale overheid staat op grotere afstand en geen hypotheekrenteaftrek Wel lagere hypotheekrente. Duitse woningen ivglm met NL zijn kwalitatief hoogwaardiger. Daarnaast worden huiseigenaren en huurders minder belast dan in Nederland, zijn grondprijzen lager, maar energietarieven hoger.
Overgens waarschuwt ook het IMF voor een nieuwe zeepbel in de Nederlandse huizenmarkt.
@King Billy: Klopt natuurlijk dat er een appels met peren vergelijking in zit. Nederland is net zo groot als bondsland NordRheinWestfalen en zelfs daar wonen nog wat meer mensen als in NL. En net zoals er in NL grote verschillen zijn tussen de Randstad en Drenthe zijn er binnen Duitsland natuurlijk ook grote verschillen.
De aanleiding was een kundige in die Radar-uitzending, die aangaf dat er in Duitsland niet zo’n grote bubble was ontstaan omdat zij daar geen hypotheekrente-aftrtek hebben. Dat laatste heeft er vooral na de eeuwwisseling voor gezorgd dat mensen hier steeds meer aflossingsvrije hypotheken namen, waarbij de bank hen hielp om zo nog beter gebruik/misbruik te maken van de hypotheekrente-aftrek en daarmee de ballon van nog meer lucht te voorzien. WOZ en grondprijzen stegen vervolgens lekker mee, dus de gemeentes vonden het ook wel prettig. Maar deugen deed het niet en de IMF (die volgens mij ook even in de uitzending werd aangehaald) ziet het terecht als een risico. Dwz zolang de huizenprijzen bezopen stijgen ziet niemand (behalve de startende koper) dat probleem en nu de huizenprijzen ook maar eventjes zakten zitten veel mensen met de handen in het haar.
Zelf heb ik dat van de FDP erbij gehaald, omdat ik het al jaren vreemd vind dat de VVD (ondanks al het geknoei) een flink deel van de stemmers binnenharkt en de FDP daar veel meer moeite mee heeft. Natuurlijk zullen daar ook andere redenen voor zijn, maar mogelijk was onze VVD inmiddels net zo klein geweest als de FDP als zij niet gezien zouden worden als de beschermers van de hypotheekrente-aftrek.
Ook het Duitse politieke systeem valt niet te vergelijken met de Nederlandse tegenhanger.
Kiesdrempel, veel meer macht bij de Bundestag, het Constitutionele Hof en Bondsstaten, gekozen staatshoofd via getrapte verkiezingen en gekozen bondsstaat presidenten. De Bundestag een mix van regionale en partijpolitieke vertegenwoordiging. Vergelijkbaar met Amerika en minder door secularisme doordrenkt dan Nederland.
Wat de hypotheekrente aftrek betreft, -beschouwd als een deel van het inkomen- worden huiseigenaren overgeleverd aan de grillen van de Nederlandse politiek op Haag’s-, provinciaal-, lokaal- en waterschapsniveau via allerlei achterdeurtjes dit deels weer inpikken want de gemiste belastinginkomsten moeten ergens vandaan komen.
Inderdaad een prima beleidsinstrument om kiezers te lokken en te ‘binden en in handen van de overheid te drijven. Zoniet een vorm van gijzeling want bij ‘uitstijgen’ zijn financieel de rapen gaar.
Interessante analyses Ximaar, en ook goeie aanvullingen/vervolgdiscussie van King Billy.
ik ervaar het als een hopeloos complex probleem, ja, tumor is vast het goede woord (wij hebben delen van de uitzendingen ook bekeken.)
Vooraf sparen (voor een huis of voor oude dag) wordt bijv. ook weer erg moeilijk gemaakt, (tenminste, voor kleine mensen als wij, al hebben we er alles voor gedaan om de hypotheek zo laag mogelijk te houden en is dat ook aardig gelukt.)
De rente is heel erg laag, daar bovenop wordt sparen afgestraft met vermogensbelasting: je wordt eigenlijk voortdurend gepusht om maar zo veel mogelijk te ‘consumeren’ ook als je dat niet wil, maar geld opzij wil zetten voor een huis of voor later.
Dit systeem houdt zichzelf inderdaad in stand, en de analyse van Wim Kan klinkt heel aannemelijk (al zal ook ik nooit op de VVD stemmen.)
Van mij mag de hypotheekrenteaftrek ook afgeschaft worden, dat zal het hele systeem eerlijker maken.
@Jollie: Het ging me er ook vooral om om die 2 uitzendingen aan te prijzen. Radar wordt overigens wel goed bekeken, en juist door de doelgroep met aflossingsvrije hypotheek. Toch zal niet iedereen het gezien hebben en komen hier mensen die de Tros (net als ik) nogal snel als een verlengstuk van de telegraaf zullen zien. Met de geïnterviewden als Joris Luyendijk en Arnoud Boot en een titel als ‘Lenen lenen, betalen betalen’ die duidelijk van Youp van ’t Hek is overgenomen, mag je bedenken dat het afwijkt van het gemiddelde Trosprogramma. Hertsenberg zal overigens net als haar man lid zijn van de partij voor de dieren, maar die wordt in deze uitzendingen ook niet echt onder de aandacht gebracht.
Dit systeem houdt zichzelf duidelijk in een houdgreep. Banken brengen producten die niet deugen en het systeem in stand houden en zelfs verergeren. Consumenten tuinen daar in en stemmen dus deels op de VVD, die het blijft promoten. Maar ook andere politieke partijen durven er niet echt stelling tegen te nemen uit angst voor kiezersverlies. En de gemeentes hebben ook duidelijk met dit systeem voordeelbehaald in de vorm van meer WOZ en hogere grondprijzen. Uiteindelijk is vooral de huurder de pineut. Huurprijzen zijn deels meegestegen en huurders moeten via inkomensbelasting meebetalen aan de subsidie die hypotheekrente-aftrek heet. Een deel krijgt wel huurtoeslag, maar voor de meeste huurders heeft dit systeem duidelijk vette nadelen.
DE uitzending zelf gaat niet echt over de Duitse situatie. Liever had ik wel een stukje gezien hoe de buurlanden met zoiets omgaan en of we daar iets van kunnen leren.