Jan-24: Zaandijk Zaanse Schans
Dat is een nieuw station waar ik net voor m’n ziekteperiode doorheen boemelde. Ik was met een neef onderweg naar een andere jarige neef en moest er in het volgende nieuwe station: ‘Koog aan de Zaan’ uit. Jawel Zaanstad heeft 2 nieuwe stations..namen. De stations bestaan al een tijdje en waren eerder bekend als Koog-Zaandijk en Koog Bloemwijk.
Ik heb me al vaker afgevraagd welke methode de spoorwegen gebruiken voor de naamgeving van een station. Mijn indruk was altijd dat ze de gemeentenaam gebruiken en dat ze bij meer stations in een gemeente een plaats- of wijknaam aan toevoegen. Vandaar Amsterdam-Amstel of Anna Paulowna.
Vaak geen punt als er maar 1 station is en bijvoorbeeld de gemeentenaam gelijk is aan de plaatsnaam zoals bij Alkmaar, Hoorn, Haarlem en Heerhugowaard. Bij de komst van station Anna Paulowna bestond die plaatsnaam nog niet. Wel was er de gemeentenaam Anna Paulowna. En dat ze eenmaal uitgedeelde stationsnamen niet zomaar omnoemen na een gemeentelijke herindeling lijkt me ook voor de hand liggend. Station Anna Paulowna zou dan nu Station Hollands Kroon heten tot de volgende gemeentelijke fusie.
De stations in Zaandstad zijn allemaal min of meer naar de voormalige gemeentes vernoemd. Zoals Zaandam en Wormerveer. 2 lagen er op oude gemeentegrenzen zoals Krommenie-Assendelft en Koog-Zaandijk. Dat laatste is al een verkorting en had Koog a/d Zaan-Zaandijk moeten heten.
Later (rond 1970) kwam er aan de zuidkant in Koog a/d Zaan een station bij toen de wijk Bloemwijk werd gebouwd. En omdat ze Koog a/d Zaan Bloemwijk te lang vonden werd dat Koog Bloemwijk. De meest recente is station Zaandam-Kogerveld dat aan de andere kant van de Zaan ligt op de lijn naar Purmerend en Hoorn. Die hele oostkant van de Zaan valt onder Zaandam t/m de Zaanse Schans aan toe. Nog oostelijker ligt overigens Oostzaan, dat nog altijd een zelfstandige gemeente is.
De hernoeming van de 2 stations in Koog a/d Zaan heeft te maken met de Zaanse Schansbezoekers die vanuit Korea via Amsterdam Airport het boemeltje naar Koog-Zaandijk moeten hebben. Schijnbaar begrijpen zij het beter als ze hetzelfde boemeltje moeten nemen naar station Zaandijk-Zaanse Schans.
Kan zijn, maar als ze al snappen dat ze van boemel moeten wisselen in Amsterdam-Sloterdijk of Zaandam, dan snappen ze ook wel dat ze er uit moeten bij Koog-Zaandijk. Daarbij lopen ze inmiddels allemaal met smartphones en plima louteprannels rond. Die vragen niet meer de weg als ze in het nieuwe station Zaandijk door de Kogertunnel lopen en hun weg vervolgen via de Stationsstraat van Koog a/d Zaan.
Ze gaan dan linksaf via de Hoogstraat die na 50 meter verandert in de naam Lagedijk. Ze zitten na 600 meter lopen dan eindelijk in Zaandijk. 100 meter verder lopen ze op de Julianabrug en verlaten daar Zaandijk en komen ze dus in Zaandam. Ze zien op de brug de molens en dan moet je je best doen om te verdwalen. Ze moeten wel (net als de Zaankanters) opletten bij de kruising Lagedijk-Julianabrug. Vokgens mij heet de molen die daar staat niet voor niets De Bleeke Dood.
Die vernoeming voegt volgens mij weinig aan duidelijkheid toe. Beter was het geweest om Koog-Bloemwijk op te heffen. Zaanstad heeft 6 treinstations op 153.000 inwoners. Dat is al erg veel. Maar 2 stations binnen Koog a/d Zaan, dat maar 11.000 inwoners telt, is wel erg veel van het goede. Tussen de stations zit maar 1,3km en tussen Koog-Bloemwijk en Zaandam Koogerveld is maar 1,0km lopen.
Voor de touristen hou ik meer m’n hard vast voor de 8 intercities per uur die er van en naar Alkmaar vlak langs het perron razen. De Franse oplossing, door mensen alleen op het perron toe te laten als er een trein stopt, vind ik een stuk veiliger. Die Franse oplossing zou op het middenperron van (Koog) Zaandijk prima kunnen.
Geplaatst op 2017-01-24, in NH-matig, OV-matig en getagd als Dystopografie, Koog a/d Zaan, Station, Topotic, Trein, Zaandam, Zaandijk, Zaanse Schans, Zaanstad. Markeer de permalink als favoriet. 7 reacties.
185 Legpuzzels
ximaar 
Een goede vriendin woonde bij station Koog-Bloemwijk.
De oude naamgeving vond ik al vreemd.
De nieuwe naamgeving vind ik onnodig.
De verwarring tussen Koog-Bloemwijk en Zaandam-Kogerveld blijft voor mij.
Het zijn tenslotte twee verschillende treinsporen.
Vriendelijke groet,
Mij duizelt het, ik beklaag die Japanse en Chinese toeristen.
In de jaren ’70 woonde ik een paar jaar in Zaandijk en werkte in Amsterdam. Ik reisde dus altijd van en naar station Koog Zaandijk.
Nieuwe naam is inderdaad waarschijnlijk voor de toeristen. Overigens liep ik vroeger vaak met m’n hond over de Zaanse Schans. Een leuk stukje, toen. Tegenwoordig is het een openluchtmuseum met betaalde (duur!) parkeerplekken en meer van die ongein. Je moet je een weg banen tussen de Aziaten door. Mij zien ze er niet meer!
Is er wel een fijne stationsrestauratie met koffie en appeltaart voor die Koreanen?
@Emigrant: Er is stationskoffie met verpakte droge gevulde koeken. Ze kunnen dan weer beter 1300 meter zuideijker instappen. Dat stationsgebouwtje is al jaren een Surinaamse restaurantje.
Ik kom wekelijks op station Zaandijk Zaanse Schans; en stap dan meestal over in Zaandam. Inderdaad veel toeristen. Of de naamsverandering voor hen het veel eenvoudiger maakt weet ik niet. Sowieso help ik nogal eens toeristen.
Tot voor een paar maanden was het op station (toen nog) Koog Zaandijk vooral een probleem dat toeristen als ze op het perron waren aangekomen geen idee hadden aan welke kant van het perron de trein naar Amsterdam zou vertrekken; er was lang geen enkele info op het perron. Behalve dan dat je kon zien wat spoor 1 was en wat spoor 2.
Lange tijd was er zelfs geen gele vertrekstaat.
Als je vanaf de Zaanse Schans het station nadert is er boven de tunnelingang een monitor met info. De eerste keer dat ik daar het station inliep had ik die helemaal niet gezien, alleen gekeken naar de trap die ik af moest. Dus veel toeristen zullen die monitor ook niet zien, en als ze die al zien niet onthouden welk spoor er genoemd wordt bij de trein naar Rhenen of Rotterdam, want die moeten ze nemen om naar Amsterdam te gaan; ook dat is al verwarrend: de trein naar Rotterdam nemen om naar Amsterdam te gaan. En van Rhenen zullen de meesten sowieso nooit hebben gehoord.
Op het perron gekomen kon ik nog wel bedenken waar mijn trein vertrok.
Na enige tijd was er wel een gele vertrekstaat op het perron; Die viel alleen op als je met de lift naar het perron ging. En de meeste toeristen lopen de trap op.
Ik heb hierover gecorrespondeerd met degenen die ervoor verantwoordelijk zijn.
De meest logische oplossing leek me om iets te doen met pijlen op het moment dat je de trap opkomt: een pijl naar links voor Amsterdam en één naar rechts voor Uitgeest. Maar dat gaat in tegen het algemene beleid (er zou toch maar eens een spoorwisseling zijn, is op dit station echt niet mogelijk overigens)
Na maanden is wel de gele vertrekstaat verplaatst en wel zodanig dat die redelijk te vinden is voor toeristen. Ik heb ook gezien dat ze hem nu weten te vinden.
Vorig seizoen vaak de juiste trein gewezen. Ik vertrek meestal iets na half zeven, nu nog niet het seizoen dat er veel toeristen teruggaan, te donker nog.
De stationstunnel is nog wel een zootje, maat daar wordt aan gewerkt.
Voor zover ik weet is het deels op aandringen van de gemeente Zaanstad dat de namen zijn aangepast. Het kan zelfs zijn dat die heeft bijgedragen aan de kosten.
(op Ede-Wageningen zouden vaste pijlen voor richting Utrecht en richting Arnhem wel een slecht idee zijn, daar vertrekken bij verstoringen de treinen soms van het ‘andere’ spoor, er kan voor en na het station van spoor gewisseld worden)
@Trijntje: Idd onlogische treinen om in te stappen richting Amsterdam. Maar als je van Amsterdam naar Zaandijk wilt is de keuze Uitgeest ook niet logisch. Veel mensen zullen nog nooit van die plaats gehoord hebben. Sinds mijn laatste naamgenoot in Zaandijk overleden is stap ik er niet meer uit. Het was me dus helemaal niet opgevallen dat er inmiddels liften zijn. De naam van de tunnel zag ik bij toeval als je vanuit Alkmaar richting Amsterdam gaat, dan zie je de naam rechts boven de tunneluitgang.