Okt-02: Groot Andorra
Ik heb 3 jaar geleden al eens over Catalonië geblogd. Toen werd er eveneens een referendum gehouden en was 80,8% voor afscheiding van Spanje. Maar ook toen vond de Spaanse federale regering dat een illegaal referendum. Madrid is bang dat Baskenland volgt als Catalonië onafhankelijk wordt. Baskenland is echter een stuk kleiner qua oppervlakte en inwoners, ook al tel je het Franse deel mee.
Andere landen zoals het Verenigd Koningkrijk zitten hier ook niet op te wachten. Zo willen de Schotten ook onafhankelijk worden. Schotland zit (met 5,4 miljoen) qua inwonertal tussen Catalonië (7,5 miljoen) en Baskenland (3 miljoen). Hun land-oppervlak is echter zo groot als dat van de Nederland en België bij elkaar. Maar sinds de Engelsen uit de EU willen en de Schotten in de EU willen blijven, moet een Schotse onafhankelijkheid voor de EU geen probleem zijn.
Bij Catelonië zit dat anders. Spanje wil wel in de EU blijven en de Catalanen ook. En de EU wil niet de vriendschap met het grotere Spanje op het spel zetten. Dus reageert de EU zeer terughoudend in het voordeel van Spanje.
En is al dat versnipperen wel zo verstandig? Aan de andere kant heeft Catalonië een iets grotere oppervlakte dan België en is hun inwonertal meer dan dat van Bulgarije. De EU heeft 13 deelnemende landen met minder inwoners.
Maar voor dat versnipperen bedacht Ximaar een simpele oplossing. Catalonië wordt niet onafhankelijk, maar verandert van eigenaar. Ze lopen over (vragen politiek asiel aan) inclussief grond van Spanje naar Andorra. In Andorra wordt eveens Catalaans gesproken. In hun wapen zitten de Catalaanse rood-gele strepen en 1 van de 2 Andorrese staatshoofden woont in het noorden van Catalonië. (De ander is Macron, maar die komt vrijwel nooit in Andorra.)
Andorra grenst direct aan Catalonië en in Andorra zullen ze maar wat blij zijn dat hun nationale elftal oprukt naar de top van de wereldranglijst. Andorra kan zo mooi toetreden tot de EU, dat zal de EU als aanwinst moeten zien. De Andorresen hebben echter weinig meer in te brengen omdat er 88x zo veel Catalanen bij zijn gekomen.
Toch werkt dit alleen als de Catalanen een pesthekel hebben aan het bestuur in Madrid en dat ze bereid zijn om de naam Catalonië in te ruilen voor Groot-Andorra.
Ter vergelijking:
Land milj. oppervl. EP | Land oppervlak
inwoners km2 zetels | km2
België 11,41 30.528 21 | Finland 336.855
Israel 8,17 22.072 | Noorwegen 323.787
Catalonië 7,52 31.895 17* | Nieuw Zeeland 275.042
Bulgarije 7,14 110.900 17 | Eritrea 111.600
Libanon 6,24 10.452 | Bulgarije 110.900
Eritrea 5,87 111.600 | IJsland 103.000
Denemarken 5,59 43.094 13 | Schotland 77.933
Finland 5,50 336.855 13 | Panama 75.320
Slowakije 5,45 49.036 13 | Ierland 69.825
Schotland 5,40 77.933 13* | Litauwen 65.300
Noorwegen 5,17 323.787 | Letland 64.562
Ierland 4,95 69.825 11 | Kroatie 56.594
Nieuw Zeeland 4,47 275.042 | Slowakije 49.036
Kroatie 4,31 56.594 11 | Estland 45.339
Panama 3,71 75.320 | Denemarken 43.094
Bretagne 3,22 27.208 11* | Bhutan 38.394
Albanië 3,04 28.748 | Catalonië 31.895
Baskenland 3,00 20.947 | België 30.528
Litauwen 2,85 65.300 11 | Albanië 28.748
Koeweit 2,83 17.818 | Bretagne 27,208
Slovenie 1,98 20.373 8 | Israel 22.072
Letland 1,97 64.562 8 | Baskenland 20,947
Cyprus 1,21 9.251 6 | Slovenie 20.373
Estland 1,26 45.339 6 | Koeweit 17.818
Bhutan 0,75 38.394 | Libanon 10.452
Luxemburg 0,58 2.586 6 | Cyprus 9.251
Malta 0,42 0.318 6 | Luxemburg 2.586
IJsland 0,34 103.000 | Malta 0.318
* EuroParlementZetels worden toegewezen op inwonertal.
Aanvulling 2017-10-03:
Overzichtje met doorsnee-woorden. (Het Catalaans bevindt zich tussen het Spaans en Frans, maar zo ver ik het zie lijkt het veel meer op het Spaans.)
Nederlands Spaans Catalaans Occitaans Frans Baskisch Fries aardappel patata patate patana pomme de terre patatak ierappel appel manzana poma poma pomme sagar appel baard barba barba barba barbe bizarra bard been pierna cama camba jambe hanka skonk blauw azul blau blau bleu urdinak blau bloemen flores flors flors fleurs lore blommen boek libro llibre libre livre liburu boekje bos bosque bosc bosc forêt baso bosk boter mantequilla mantega burre beurre gurina bûter broek pantalones pantalons bragas pantalon prakak broek brood pan pa pan pain ogia brea buik vientre ventre ventre ventre sabela liif buren vecinos veïns vesin voisins bizilagunak buorren deur puerta porta porta porte atea doar fiets bicicleta bicicleta bicicleta bicyclette bizikleta fyts gras hierba herba erba herbe belarra gers heuvel colina turó pueg colline muino hichte hoofdstuk capítulo capítol capitol chapitre kapitulua haadstik huis casa casa ostal maison etxe hûs jurk vestido vestit rauba robe soineko jupe kaas queso formatge formatge fromage gazta kaas kerk iglesia església glèisa église eliza tsjerke Nederlands Spaans Catalaans Occitaans Frans Baskisch Fries links izquierda esquerra senèstre gauche ezker links lopen caminar caminar marchar marcher oinez rinne man hombre home òme homme gizon man melk leche llet lach lait esnea molke mes cuchillo ganivet cotèl couteau labana knip moeder madre mare maire mère ama mem oud viejo vell vièlh ancienne zaharra âld rechts derechaa dreta drecha droite eskuinera rjochts school escuela escola escòla école eskola skoalle schrijven escribir escriure escriure écrire idatzi skriuwe sokken calcetines mitjons caucetas chaussettes galtzerdiak sokken staart cola cola coa queue buztan sturt stoel silla cadira cadièra chaise eserlekua stoel straat calle carrer rota rue kale strjitte strand playa platja plaja plage hondartza strân tuin jardín jardí jardin jardin lorategi tún vader padre pare paire père aita heit vis pescado peix peis poisson arrain fisk vlees carne carn carn viande haragia fleis vork tenedor forquilla forqueta fourchette fork fork vrouw mujer dona femna femme emakume frou wassen lavar rentar lavar laver garbiketa washje werk trabajo treballar trabalh travailler lan wurk woord palabra paraula paraula mot hitza wurd
(Ik heb Google Translate gebruikt, maar die lijkt in het Fries niet volledig te zijn. Ook bij andere woorden heb ik getwijfeld. Verbeteringen zijn welkom.)
(De ‘sfeer’-volle spotprent hierboven zag ik pas vandaag 9 oktober.)
Geplaatst op 2017-10-02, in Kiesmatig, Ximatig en getagd als Andorra, Catalonië, EU, FokSuk, FRA-OCC, Fusie, Occitaans, Ontzet, Politie, Referendum, Spanje, Taal, Tom, Topotic. Markeer de permalink als favoriet. 15 reacties.
185 Legpuzzels
Mooie uitleg.
Wat mij verbaast is dat men terug wil in de tijd. Verschillende koninkrijkjes van vroegere eeuwen zijn na diverse oorlogen samengevoegd, soms vanuit economisch voordeliger perspectief, en dan willen ze achteraf alsnog een eigen staat. Wat brengt ze dat behalve een gevoel van nationalisme?
Emotie blijkt een sterke drijfveer.
@Bertie: ‘Koninkrijkje’? Ik geef boven juist aan dat het een redelijke afmeting heeft vergelijkbaar met België en Bulgarije. Die noemen we ook geen koninkrijkjes. Luxemburg is 10x zo klein en heeft 12x minder inwoners en zelfs dat staatje is een volwaardig EU-lid.
Wat ik er van lees is vooral dat de Catalanen zich al jaren afzetten tegen het gezag uit Madrid. De oorsprong lijkt o.m. in Franco te liggen. Die heeft de Catalanen behoorlijk onderdrukt en de huidige PP (Partido Popular) van Rajoy is de grootste partij in Spanje en heeft een verleden gekoppeld aan Franco. In Catalonië stemt maar 11% op de PP en dat zullen waarschijnlijk Spanjaarden zijn die daar uit andere delen van Spanje naartoe zijn verhuisd, omdat de economie van Catalonië veel betere draait. En daar zit ook een punt. De Catalanen werken harder en zij zien de rest van Spanje meer als luiaards die dat kunnen omdat Catalonië veel bijdraagt aan de Spaanse economie. Een niet onbelangrijk punt is dat stierenvechten in Catalonië verboden is.
Dat is een heldere uitleg,dank je.
Op de tv zag je bij de Catalanen ook tegenstanders van een afgescheiden Catalonië, dat zal die 11% zijn waar jij op doelt. Een van hen schold de oorspronkelijke bewoners zelfs uit voor luiaards, Wanneer je niet goed op de hoogte bent (zoals ik) weet je niet wat de waarheid is, ook kranten hebben meestal verschillende meningen, afhankelijk van de columnist/journalist.
Bij koninkrijkjes had ik het vroegere Europa in gedachten, Oostenrijk,Tsjecho-Slowakije.
Ik blijf het zoeken naar een eigen staat een wonderlijk gegeven vinden, je zou verwachten dat verwante volken naar elkaar toegroeien. Niet dus.
Ben nog wat verder gaan zoeken. Vaak wordt het taalverschil aangehaald. Catalaans is een offiicieel erkende taal naast het Spaans. Toch zie ik weinig verschillen, 4 van de 5 woorden zijn hetzelfde. Lijkt op Gelders vergeleken met het Nederlands en zeker niet Fries vergeleken met het Nederlands. Als het om taalverschillen gaat, dan is de afstand Baskisch Spaans vele malen groter en ook groter dan het verschil Fries Nederlands.
@Bertie: Ik ben zeker geen expert en ben er maar 1x doorheen gefietst. Mij stoort het dat de Nederlandse media weinig inzicht geven in de verschillen. Iemand een microfoon onder de neusdrukken is leuk, maar zegt weinig. Er zullen vast goede studies zijn en die worden door de journalisten niet gelezen.
Het wordt gewoon de eerste provincie in Europa.
Gisteren zei ik dat het ook zo in Joegoslavië was begonnen en van morgen stond het zo met een grote kop in de Leeuwarder courant.
Ik heb mij leren voegen om in Friesland met plezier te wonen, maar als er ooit sprake van komt dat men zich wil afscheiden, dan ben ik heel gauw weg, ook als manlief als echte Fries niet mee wil. Dan blijf ik hem echt niet trouw.
Even een aanvulling op de Friese vertaling
aardappel – ierappel
been – foet of skonk
broek – broek
buik – liif, , buikpijn: pine yn it liif
heuvels – hebben we niet (hichte wordt hier wel voor gebruikt)
jurk -jurk jupe of kleedsje
lopen – rinne of gean
sokken -sokken
staart -sturt
Ik kan je lijstjes helaas niet lezen, alles loopt door elkaar op mijn iPhone.
Ik vind niet dat voormalig Joegoslavië erbij gesleept kan worden. Dat ‘land’ werd decennialang kunstmatig bij elkaar gehouden.
Wat je zegt, in een reactie, over de Catalanen versus Spanjaarden is er wel een overeenkomst. De Slovenen vonden altijd dat zij het hardst werkten en dat de zuidelijke delen zoals Kosovo daarvan profiteerden en misbruik maakten doordat ze er megalomane projecten mee financierden. Het verschil in cultuur was enorm tussen zuid en noord, hoe dat is in Spanje weet ik niet en ik vraag mij ook af of ze wel beseffen wat ze overhoop halen door als zelfstandig land verder te willen.
Ik vind ook die meningen van mensen op straat veel te veel aandacht krijgen (altijd op het NOS journaal) en een echte uitleg en analyse achterwege blijft. Over luiheid gesproken.
@Margo: Ik heb een simpele ‘pre’-instructie gebruikt en dan zou je browser een vast lettertype moeten kiezen en niet aan text-omloop mogen doen. Ik heb nu zelf een lettertype gedefinieert, gaat het dan wel redelijk?
Yugolsavije was een verhaal apart en zelf ben ik daar niet over begonnen, behalve dat ik de huidige EU-leden Slovenië en Kroatië in de tabel heb gezet.
Slovenie en Catalonië (en Padania) zijn wel te vergelijken qua betere levenstandaard. Toch heb ik begrepen dat er binnen Jugoslavije een vorm van gastarbeid was, waarbij de laagbetaalde mensen uit het zuiden werkten in Slovenië. Ik begreep zelfs dat Servië daarin de bemiddelende partij was en er ook aan verdiende. Van Catalonië weet ik niet dat zij gastarbeiders hebben uit bijvoorbeeld Exremadura. Italië (het veel rijkere Padania) heeft het volgens mij ook niet. Dwz zuiderlingen kunnen niet in het noorden werken omdat ze daar de huisvesting niet kunnen betalen.
@Hanscke: Dank voor de aanvulling. Die heb ik redelijk verwerkt. Ben ook nog wezen buurten bij Omroep Friesland omdat ik rinne zie als rennen/hardlopen. Maar blijkbaar heeft rinne een ruimere betekenis, zij gebruikten het ook bij de 4daagse van Nijmegen. Lopen is voor mij een algemeen begrip met daarbinnen wandelen (kuieren) en hardlopen/rennen. Gaan is wat mij betreft nog ruimer en kan naast lopen ook rijden en varen zijn, dus zeg maar voortbewegen.
Met liif denk ik aan lijf, waar de buik het middendeel van is aan de voorzijde. Best lastig dus dat vertalen en de kans is groot dat er ook fouten zitten in het Catalaans en Baskisch. Soms heb ik heen en terug vertaald om het een beetje te controleren.
Het Nederlandse Friesland is overigens behoorlijk klein vergeleken met Catalonië. Toch heeft Friesland wel meer inwoners dan Luxemburg. Met de Duitse delen van Friesland er bij blijft het aantal inwoners nog altijd beperkt. Grote steden als Bremen en Hamburg zien zichzelf niet als deel van het Duitse Friesland.
Ximaar, rinne is echt lopen. Je moet de associaties met Nederlands los laten want dat maakt het moeilijk om het als taal te accepteren. Ik had altijd moeite , met holle = hoofd, piskje = plassen en niet het grovere woord pissen in het Nederlands en pop = baby terwijl mijn gedachte dan gaan naar een levenloos ding waar geen ziel in zit. Dus vertalen naar het Nederlands met daarbij je eigen associatie kan best vervelend zijn en onrecht doen aan de woorden in de andere taal in dit geval het fries. Bij talen die verder van je afstaan heb je hier minder last van. Alhoewel, poubelle in het Frans klinkt toch heel anders dan bij ons afval of vuilnis. Ook Toon Hermans heeft dit wel in zijn conferences verwerkt
Nee, Catalonië is niet zo heel klein, vooral niet als je de Balearen (Andorra Ultramar) er nog aan toevoegt, die op jouw kaart ontbreken.
Maar waarom zouden de bewoners van die in alle opzichten zeer levendige landstreek in provincialisme moeten verzakken? Nog niet de helft van de inwoners van Catalonië heeft Catalaans als moedertaal. Er zijn heel wat mensen, die tegen de Spaanse ‘grens’ aanwonen, die gewoon Spaans spreken en niets hebben met de Catalaanse gedachte.
Ik begreep waar het naar toeging toen ik ter plaatse een advertentie las voor een chirurg in een ziekenhuis. De kandidaat moest Catalaans spreken. Dat betekent dus dat uitstekende krachten uit Spanje en Zuid-Amerika niet zullen solliciteren. Zo wordt Barcelona een dorp.
Het is waar dat Catalonië onevenredig veel geld naar de hoofdstad moet sturen. Maar onafhankelijkheid zal nog heel veel meer geld kosten. En hun taal spreken en met grote vlaggen zwaaien mogen ze nu toch al?
Voor het toerisme zal afscheiding ook niet goed zijn. Wie wil er nou naar een platja?
@Emigrant: Ik heb alleen de huidige autonome regio Catanonië genomen. Volgens mij is daar alleen dat referendum gehouden. De Balearen zijn zelf ook een autonome regio binnen Spanje naast Catalonië en het ligt voor de helft ook voor de kust van de autonome regio Valencia. Mocht je het mee willen tellen dan komen er nog eens ruim een miljoen mensen bij en 5000 km2. Ik heb geen idee hoe zij tegenover dat referendum staan, ik heb daar simpelweg niets van vernomen.
Dat gezeur met die ‘talen’, waarvan ik eerder denk dat het een dialect is, heeft in de Ukraïne ook voor veel ellende gezorgd met de Russen die daar woonden. Taal is wat dat betreft ook een wapen om je als groep bijelkaar te houden en anderen buitenstaander te laten voelen.
Op de Balearen spreken ze ook Catalaans, vandaar dat ik eraan dacht. Een onafhankelijk Catalonië zonder die overzeese gebiedsdelen zou nog extra mal zijn.
Wanneer is iets een taal en wanneer een dialect? Er zijn gevallen waarin het duidelijk is; Vlaams en Nederlands zijn één taal, met wat varianten. Niet dat het wat helpt, want de Vlamingen staan cultureel verder van ons af dan de onverstaanbare Denen. Taalkundigen verzekeren mij dat Catalaans echt een aparte taal is, net als het Fries. Maar bijv. Servisch en Kroatisch? Ik kan het niet beoordelen, maar het lijkt me een geval waarin de politiek heel wat heeft gedaan aan het naar elkaar toe brengen en later weer uit elkaar drijven van die beide talen.
@Emigrant: Spanje heeft die 2 delen dus uit elkaar gehaald, op de Balearen was geen referendum. Het Baleaars is een iets afwijkende vorm van het Catalaans. Via een Duitstalige krant op de Balearen begrijp ik dat er maar 200 mensen gedemonstreerd hebben om de Catalanen te steunen. De regering van de Balearen staat achter de regering van Spanje en veel mensen hebben er geen mening over en willen ook niet dat de Balearen zich met Catalonië van Spanje afscheidt.
Het lijstje met zomaar een selectie veel gebruikte woorden maakte ik om aan te geven dat er niet zoveel verschil is tussen het Catalaans en het Spaans. Ik heb er het Occitaans (oude taal Zuid-Frankrijk) bijgezet. Daar lijkt het Catalaans nog het meeste op.