Site-archief
Dec-02: Jargonica
Dit logsel is te danken aan 2 recente logjes van Rob H. Ik vind zijn voorstel voor een boek met verzamelde logjes zeker leuk en levensvatbaar. Hangt natuurlijk erg van de inhoud af, mogelijk moet je om die reden wel een aantal verschillende log-boeken uitbrengen.
In 2 eerdere en 1 later logje gebruikte hij het woord ‘Pyrrhus-overwinning’. Dat woord was ik de laatste tijd teveel tegen gekomen. Ik was in de veronderstelling dat Rob aan het papagaaien was, maar had het duidelijk mis. Dergelijke woorden kunnen door hun hoge scrabblewaarde niet teveel gebruikt worden. Dat valt meteen op.
Via Google heb ik even nagezocht waarom het te frequente gebruik van het P-woord mij irriteerde. Rob en Frans54 gebruikten het rond 23/22 november. In diverse kranten stond het ook rond die tijd. Aanleiding was een uitlating van Mark Rutte in een TV-programma op 16 november.
Een maand eerder gebruikte Filip de Winter het woord voor een andere verkiezing. En een half jaar eerder valt het te vinden op de website van de VVD-Leiden.
Zullen Rob, Frans, Afanja en nog een setje webloggers weten dat zij gebruik maken van het politiek-jargon van deze groep mensen?
Al zoekende bracht me dat op het woord ‘Jargon’. Ik heb jaren m’n best gedaan om vakjargon te vermijden en dat zal ik blijven doen. In mijn vakgebieden elektronica en informatica is jargon niet uit te bannen. Onbedoeld werpt het een enorme muur op tussen digibeten en andigibeten. Vrijwel alles wordt afgekort en in een gemiddelde zin komen 3 tot 4 onduidelijke afkortingen voor.
Vervolgens verschijnen die woorden ook in folders voor consumenten-elektronica als radio’s, TV’s en computers. Veel mensen wisten al niet wat FM betekende en dat het goed mogelijk is om met Frequentie Modulatie uit te zenden op de middengolf. FM-band was dan ook oorspronkelijk UKG; Ultra Korte Golf wat veel correcter is. Inmiddels worden we doodgegooid met ADSL, MP3, DVD en noem maar op. Voor de lezers die hier geen wijs uit kunnen worden heb ik al 20 jaar een afkortingebestand dat de laatste 6 jaar op het Internet te vinden is.
Voor de IT-wereld (Information Technology) is een speciale taal ontwikkel, het Itil (Information Technology Infrastructure Library). Het moest er voor zorgen dat IT’ers gelijke uitdrukkingen gebruiken. In die taal mag een klant (gebruiker van bijvoorbeeld een ADSL-verbinding) een ‘melding’ maken van een ‘incident’. Als een klant echter zegt dat er een ‘probleem’ is, dan is dat fout. Met zijn of haar kennis kan alleen sprake zijn van een ‘incident’, bij een flink aantal gelijksoortige ‘incidenten’ is pas spake van een ‘probleem’. Helpdeskers (die volgens Itil Servicedeskers heten) spreken dus nog steeds een ander jargon dan de klanten.
Zo kreeg ik onlangs een ‘Ticketnummer’ van Web-log. Dat Belgische woord voor buskaartje gebruiken de Itil’ers om een ‘Meldingnummer’ aan te geven. Het gezwam houdt dus nooit op.
Naast de IT’ers, kunnen ook politici, ambtenaren, boekhouders, sporters, medici, zorgverleners, etcetera flink vaktechnisch uit de hoek komen. Wielrenners ‘zitten vaak in ’t wiel’ van een voorganger. Lijkt mij geen handige bezigheid, zeker nu een deel met dichte wielen rondrijdt. Artsen laten een EGC’tje maken of winden zich op over uw BMI. Een verkeersambtenaar heeft het over VRI’s met Ofossen en een VOP. Ze bedoelen daarmee een stoplicht-installatie met een groot opstelvak voor de wachtende fietsers en een zebra (VoetgangersOversteekPlaats).
Bij politici moet ik in dit geval denken aan het geval Sharon Dijkstra. Toen zij op zeer jeugdige leeftijd de 2de kamer inging gaf ze aan duidelijker te zijn en de taal van de gewone mensen te blijven praten. Dat vond ze (terecht) erg belangrijk. Nog geen 3 jaar later was ze helemaal om. Elke zin bevat de ambtenarenkreet ‘inzake’, met moeite hou ik het 10 seconde vol om haar aan te horen.
Dus zo’n log-boek lijkt me best leuk als het woord ‘Pyrrusoverwinning‘ (of Pyrrhusoverwinning) er hooguit 2x in voor komt. :-)