Jul-02: Wit op Zwart
Een week geleden kwam een twitterberichtje voorbij van iemand die vond dat zijn website ook in zogenaamde ‘dark mode’ moest werken. Hij vond dat prettig en hij wil zijn klanten dat ook laten ervaren. Natuurlijk staat dat totaal vrij, maar ik vroeg me af of het zinnig is.
Bij Dark Mode ga je weer terug naar het DOS-tijdperk, dat ongeveer in 1995 afliep. Je had destijds een zwart scherm met daarop witte of andere lichtkleurige letters. Iets dat bij Teletekst nog het geval is. Ik was het gewend en vond de overgang naar zwart op wit onnodig en zelfs belachelijk.
Die overgang vond al plaats voor Windows en werd toen Wysiwyg genoemd; What You See is What You Get. En omdat er zwarte letters op wit papier werden geprint moest het scherm er dus ‘paperwhite’ uitzien met daarop zwarte letters. Zelf zat ik er niet mee dat je op het scherm de inverse zag van wat er werd geprint. Ik print(te) überhaupt weinig. En toen de e-mail kwam, vrijwel helemaal niet meer.
In die tijd hadden veel mensen nog een beeldbuis (CRT) en daar kwam met dat witte scherm een bak licht van af. Waardeloos voor de ogen. Zelf had ik tussen 1986 en 1993 een soort laptop met een plat zwart scherm en daarop oranje letters. Daarna had ik 1 van de eerste laptops met een kleurenscherm, waarop die witte achtergrond wel kon werken. Al snel bedacht ik de intensiteit terug te schroeven, wat me beter leek voor m’n ogen. Voor het batterijverbruik hoefde het niet, het ding vrat zoveel stroom dat er geen accu in zat. Hij moest dus altijd aan het lichtnet. Natuurlijk verbruikte ie wel veel minder dan zo’n beeldbuis.
Met Windows95 schakelde vrijwel iedereen over op zwart op wit. Voor die tijd waren er wel Windows-gebruikers, maar dat stelde weinig voor. De laptops werden ook beter en deden het een paar uur op een accu. Ik wende aan de muis (die ik ook al tijdens DOS gebruikte) en aan het witte scherm, dat bij mij veel minder licht gaf dan bij anderen. Eigenlijk is dat nog altijd zo. In m’n vorige bericht gaf ik aan hoe belangrijk ik een lage intensiteit vind. Geldt bij mij voor de PC en ook de TV. Voor een smartphone zal dat niet anders zijn, maar daar ben ik nog niet aan begonnen.
Teruggaan naar Dark Mode zie ik totaal niet zitten. Dwz ik vind het prima, maar dan ook weer echt alles zoals in het DOS-tijdperk. Dus zeker geen enkele website tegenover 1000’den die het niet doen. Of een wit reactievak in de donkere versie van blogspot. Steeds wisselen tussen zwart op wit en wit op zwart vind ik meer dan irritant. Ik ken geen mensen die dat prettig vinden.
Ik heb dan ook een hekel aan de TV-Gids op NPOstart. Vreemdgenoeg zijn de de websites van de NOS voor Nieuws en Sport wel gewoon met een witte achtergrond. Dus lekker inconsequent.
Het punt is dat ik vind dat zoiets niet per website bepaald moet worden, maar op z’n minst door de eigen browser of beter door het operating systeem zoals Windows, IOS of Android. Dat je daarin de keuze voor Dark Mode maakt en dat dan ook alle applicaties zoals Word of websites worden geinverteerd naar licht op donker, met uitzondering van de foto’s en video’s. Het moet niet moeilijk zijn om dit te organiseren. Je hebt dan niet dat er incidenteel Dark Mode is en doorgaans niet.
Of dat je van een zwarte website overgaat naar een wit Word-document. Is ook knap irritant. In Windows kon ik die optie helaas niet vinden, of ie in Android op de OS’en van Apple bestaat weet ik niet, ik heb er in elk geval nog nooit van gehoord. Binnen Edge (de weinig gebruikte browser van Microsoft) kan je het wel kiezen en daarin wordt Twitter bijvoorbeeld netjes in Dark Mode getoond. Punt is dat andere websites niet omgezet worden en Edge gaat natuurlijk ook niet over Word of Excel.
De belangrijkste vraag is of gebruikers dit willen en ook echt gaan gebruiken. Ik betwijfel dat ten zeerste. Als die groep substantieel was geweest, dan had Windows of de andere besturingssystemen deze optie wel aangeboden. Voorlopig vind ik het belangrijker dat de NPO haar zwarte pagina’s ook in wit aan gaat bieden.
Geplaatst op 2020-07-02, in RTV-matig, Webmatig, Ximatig en getagd als DOS, Ergonomie, Laptop, NPO, PC, Smartphone, TV, TXT, Website, Windows, Zwart-Wit. Markeer de permalink als favoriet. 8 reacties.
185 Legpuzzels
ximaar 
Ik gebruik darkreader, maar gek genoeg werkt jouw website daar niet in en word ik verblind als ik van mijn feedreader naar je site kom.
Ik had vroeger twee verschillende monitoren, een IBM met groene letters op een zwart scherm, en een Ericsson met oranje letters op een donkerbruin scherm. Beiden waren aangesloten op een VT100 terminalsystem (vax met VMS als besturingssysteem). Toen we destijds op terminalemulatie overschakelde had ik ook even moeite met die witte schermachtergrond van mijn IBM PC.
Leuk stukkie Ximaar. Die goeie oude DOS-tijd. In Zwolle is een computer museum waar je je hart kan ophalen aan vergane computerglorie. Misschien zijn ze al weer open. Een aanrader.
@John; Dank voor de tip, mogelijke hebben sommige bezoekes hier iets aan. Werkt bij mij met m’n weblog goed in Chrome, Firefox en Waterfox. Doet ongeveer wat ik bedoelde, maar heeft geen invloed op de browser zelf. Die je dus ook een donker thema moet geven. Als ik dat doe dan blijven alleen de achtergronden van de browser popups zoals eerder bezochte site wit.
Punt is wel dat zo’n extensie niets doet aan de rest op m’n PC. Is er voor (open)Office of beter heel Windows ook een Dark Mode op een of andere manier beschikbaar?.
Door iets anders te zoeken las ik ook iets over de donkere modus van Windows10 (Instellingen->Kleuren). In dat geval krijg je de lichte windowspanelen voor intellingen, verkenner en edge in dark mode. Edge moet dan niet op licht of donker staan maar op systeeminstelling. In dat geval werkte die twittersite wel, maar vrijwel alle andere websites werden niet naar donker omgezet zoals darkreder dat wel doet. De donker modus van windows laat kladblok en office gewoon met een witte achtergrondkleur. Het gezeur kwam toen ik terugschakelde. Opeens werd m’n taakbalk zeer licht grijs en ik kon dat niet meer veranderen. Dat werd uiteindelen een systeemherstel.
@Mark: Hier in het regio archief is ook een hele verzameling van die oude meuk.
Destijds heb ik veel zelf gemaakt met (turbo)pascal. Denk aan een menu dat als Norton Commander werkte, maar daarbij de applicaties startte gebaseerd op de extensie. Ding had netjes de datum, tijd en weeknummer bovenin. Toonde per tekeningbestand ook 3 regels tekeningbeschrijving uit het database-systeem van het bedrijf. In tegenstelling tot Norton Commander werden de applicaties niet binnen een shell geopend. Al met al was het op dat gebied een paar stappen terug toen we ovegingen op Wndows95.
Die weeknummers kan ik nog steeds niet instellen in de klok rechtsonder van windows. Binnen windows ben ik in het begin nog een beetje aan de slag gegaan met Delphi. Dat heeft niet zo lang geduurd. Bij de overschakeling naar Windows 10 werkte een groot deel niet meer.
De omschakeling van donkere naar witte schermen vond ik een zegen. Zeker als je tegelijkertijd met papieren documenten naast het beeldscherm werkt. Bij het switchen van de witte papierachtergrond naar de donkere beeldschermachtergrond moesten je ogen zich steeds aanpassen aan de lichtintensiteit. De gunstigste lichtintensiteitsverschillen zijn van 1:3:9 of omgekeerd. Persoonlijke oogeigenschappen zullen hierbij ook wel meetellen.
Hetzelfde speelt bij de omgeving. Daarom beter geen beeldscherm voor een raam zetten. de intensiteit van het buitenlicht is vele malen groter dan de intensiteit van het beeldscherm en ook dan van een tafelblad of een papieren document.
Voor ouderen (zeg 60+) geldt een en ander sterker dan voor jongeren.
Het mijns inziens enige nadeel van de witte schermen is het hogere stroomverbruik. Maar er zijn andere mogelijkheden om dat te beperken.
@Pjotr: Toen ik rond 1985 overstapte naar de PC gebruikte ik vrijwel geen papier meer. Ik kan ook niet eerst iets op papier schrijven en dan overzetten in een PC. Op papier kan ik namelijk niet schuiven met stukjes text en in een PC doe ik niet anders.
Dat energieverbruik valt erg mee. Voor mijn laptop met backlite maakt het niets uit. Het verbruik van die lampen neemt bij zwart of wit evenveel. Wel reageren die lampen op de helderheidsinstelling (zie vorige bericht) dat scheelt maar 1 of 2 watt voor een 15″ scherm. OLED is wel afhankelijk, maar verbruikt nog minder en dan valt er dus nog minder te besparen.
Er is veel meer te halen met een groot TV-scherm. Niet dat je die in darkmode kan zetten. Maar met een lagere helderheid kan je zo 50 watt besparen. Dat is niet alleen beter voor de ogen, maar ook beter voor de levensduur van zo’n toestel. Zelf kijk ik op m’n laptop TV en dat bespaart circa 80 watt. Dan praat je ergens over.
Zelf heb ik een huis met weinig ramen en is de plek waar ik werk redelijk donker. Anders zou ik ook eerder een gordijn dicht doen tegen de zon dan dat ik een wedstrijdje begin met de helderheidsinstelling.