Jan-31: Fiagra: medicijn of niet?
Langs provinciale en landelijke rijkswegen verschijnen steeds vaker Fiets-Agrarische wegen. Een parallelweg die het landbouwverkeer van de grote weg moet halen, waarvoor het fietspad vergroot wordt en eigenlijk opgeofferd.
Landbouwverkeer zorgt voor de veel ongelukken op de N-wegen. Dit heeft te maken met hun lagere snelheid, de grootte en de vele afslagen. Dat wil zeggen landbouwverkeer moet ook het land op, of naar boerenbedrijven langs zo’n N-weg. Een eigen weg is dan ook geen vreemde keus, en het lost deze afslag- en snelheidsproblemen op. Nadeel is dat trekkers en soortgelijk materiaal flinke afmetingen heeft. Fietsers zitten daar niet echt op te wachten. Sterker nog fietsers worden slachtoffer van deze fiagra-oplossing.
In mijn omgeving zijn al enkele van deze fiagra-wegen, door hun inrichting en ligging verschillen de effecten. Zo is er zo’n weg langs de Westdijk (N244) in de Schermer tussen Alkmaar en het pontje bij Akersloot. Deze fiagraweg wordt weinig gebruikt. De paar aanwonende rijden er met hun auto naar huis en trekkers zie je er bijna nooit. Na het pontje wordt het een fietspad. Op die manier kan deze parallelweg niet misbruikt worden door sluipverkeer. Ondanks dat de N-weg ernaast vaak vaststaat blijft het op dit stuk parallelweg rustig.
Het is een heel ander verhaal als het gaat om het stuk parallelweg langs de Zuiddijk (ook N244) van de Schermer. Na dat eerder genoemde fietspad wordt het vanaf de Zuidervaart weer een parallelweg tot West-Graftdijk. Hier zijn fietsers flink de dupe van het ‘sluip’verkeer tussen de Zuidervaart en de Kogerbrug en tussen West-Graftdijk en diezelfde brug naar Zaanstad. Het gaat om veel autoverkeer dat ondanks drempels een behoorlijke snelheid heeft. Hier komen dan ook meer ongelukken voor, waarbij doorgaans fietsers afgevoerd worden richting ziekenhuis.
De term sluipverkeer is niet helemaal terecht. De inwoners van Zuidschermer, West-Graftdijk en Graft horen van deze wegdelen gebruik te maken om op de N-weg te komen. Zij rijden hier dus terecht. Anders is het voor Heerhugowaarders en Langedijkers, die door Zuidschermer sluipen om de verkeerslichten en de drukte bij de Leeghwaterbrug te ontlopen. Dit betreft wel degelijk sluipverkeer.
Nu wil het rijk de N9 ook geheel van een parallelweg voorzien en worden de fietsers opgescheept met agrarisch- en sluipverkeer. Enkele stukken van de N9 zijn al op deze manier ingericht. De provincie heeft eenzelfde plan om het fietspad langs de Noordervaart (N243) te transformeren in een parallelweg voor fietsers en agrarisch verkeer. De gemeente Schermer is daar terecht fel op tegen en heeft met de Fietsersbond aan de Provinciale bel getrokken. Tussen Stompetoren en Alkmaar zijn veel schoolfietsers en om die te mengen met grote landbouwvoertuigen is verre van acceptabel.
Langs de N9 is het gebruik van het fietspad variabel. Het stuk tussen Alkmaar en Schoorldam is minder populair door de grote omfietsslinger en het jarenlange gebruik van betonplaten als wegdek. Met een beter wegdek zal het aantal fietsers hier toenemen, maar het omfietsen blijft. Het is echter wel de fietsroute die met fietswegwijzers aangegeven wordt tussen Alkmaar en Den Helder. Op deze geplande parallelweg is veel sluipverkeer te verwachten.
Dat sluipverkeer is er al op de delen waar deze parallelweg reeds aangelegd is. Verkeersremmende maatregelen zijn er bijna niet. De parallelweg is breed voor het grote landbouwverkeer en dat geeft ruimte om lekker hard te rijden. Maximaal 60 wordt dan ook al snel aangezien voor minimaal 90.
Naast gewone auto’s, landbouwverkeer en fietsers zijn er nog andere weggebruikers die met deze fiagra-oplossing opgescheept worden. Bij een parallelweg moeten ook de 45km-voertuigen gebruik maken van zo’n weg. Deze voertuigen hebben met 1,45 meter breedte vrijwel de afmeting van een normale personenauto. Het aantal gebruikers van die voertuigen neemt nog steeds toe. Ook deze voertuigen heeft men liever niet op de N-weg en met een parallelweg wordt dat onveiligheidsprobleem ook van de auto- naar de fiets-gebruiker verschoven.
Bij elkaar is het begrijpelijk dat het aantal verkeersslachtoffers de laatste jaren daalt, maar dat dat niet gebeurt onder fietsers. Fiagra is voor hen duidelijk een bittere pil!
De vraag is: ‘hoe dan wel?’ Verkeersremmende maatregelen werken niet en zijn niet goed te combineren met het landbouwverkeer. In eerste instantie kan de snelheid op dergelijke fiagra-wegen verlaagd worden van 60 naar 30km/h. De inrichting kan verbeterd worden door middel van brede fietsstroken met daartussen 1 rijbaan voor het overige verkeer. Maar als er echt veel fietsverkeer is, dan is een ruim vrijliggend fietspad het allerveiligste.
Iedereen weet inmiddels dat fietsen echt het CO2-, lawaai- en het overgewichtprobleem oplost. Provincie en minister Peijs geven al jaren aan dat fietsen grote voordelen heeft en dat er daarom in fietsgebruik geïnvesteerd moet worden. In de praktijk laten deze minister en de Provincie(s) het echter flink afweten.
Geplaatst op 2007-01-31, in Fietsen, Regiomatig en getagd als Agrarisch, Fietspad, Fietsstraat, Loonbedrijf, N244, N9, Parallelweg, Schermer, Schoorl, Tractor. Markeer de permalink als favoriet. 16 reacties.
Ergens in de gemeente Langsingerland was ook zo´n weg. Net te smal voor auto´s maar wel goed voor fietsers en agrarisch verkeer. En dat terwijl het meeste agrarische verkeer uit vrachtwagens bestond (ivm de tuinbouw). Dus werd die weg als sluipweg gebruikt en zijn er al wat ernstige ongelukken gebeurd. Vooral omdat het ook de fietsroute naar school was.
Zo´n weg gaat nooit lukken denk ik.
Altijd heel erg goed oppassen, waar dan ook.
zo is het niet echt zoals het moet nee.
In mijn optiek kun je beter blik op blik ongelukken hebben, dan blik op mens ongelukken; deze hebben vaak een dramatische afloop!
Aangezien ik ooit op een dergelijke weg te maken kreeg met een trekker met erachter zo’n fraaie giertank op dikke ballonbanden kan ik me een levendige voorstelling maken van hoe het op dergelijke wegen toegaat; en daar wordt ik niet vrolijk van (de trekker ging toen keurig “iets”opzij voor mij als tegemoetkomende fietser. Dat had echter bar weinig effect op de giertank : de ballonbanden reikten nog steeds tot bijna aan de grens van het asfalt zodat ik als de donder moest maken in de berm te komen om niet geplet te worden (en denk maar niet dat de trekkerbestuurder ook maar een milimeter gas terugnam of keek of het allemaal wel goed ging)
@Frans: Combines zijn helemaal lekker breed. :-) Klopt dat agrarisch verkeer enorme afmetingen kan hebben. Erger is nog dat er vaak onervaren bestuurders opzitten.
Dat geeft ook meteen aan waarom deze voertuigen op N-wegen minstens zo gevaarlijk zijn. Nu ik er wat meer mee bezig ben, denk ik dat er in het algemeen iets gedaan moet worden aan het landbouwverkeer. Betere afmetingen, en een betere scheiding tussen transportverkeer en grote apparaten.
Die apparaten moeten zoveel mogelijk op het land blijven en anders als speciaal transport vervoerd worden. Het transportverkeer moet meer richting vrachtverkeer gaan. Dus een vrachtwagen rijbewijs en sneller zodat ze op de normale weg kunnen. Dus eigenlijk gewoon vrachtwagens van maken. De tussenvorm trekker zou dan opgeheven kunnen worden. Ik snap dat dit een enorme ingreep is, maar sinds de agrarische- en loonwerkbedrijven steeds grootschaliger worden valt hier zeker over na te denken.
hahaha…..sorry Frans maar ik zag even in mijn fantasie hoe jij de berm indook om jezelf te redden van een wisse gierdood.
@Ellen: dat duiken viel nogal mee, het hobbelde echter wel behoorlijk wat het lastig maakte te voorkomen dat ik naar beneden hobbelde en inderdaad ging duiken: in de bermsloot (bermgreppel met een cm of 20 water is waarschijnlijk een betere aanduiding) een meter of twee naar rechts. (je mag nog een keer lachen…..maar laat ik het niet horen ;) )
@Frans: Dan lach ik toch. :-) Zolang het net goed afloopt valt er (achteraf) nog iets te lachen.
Maar het geeft wel aan dat die menging verre van prettig is.
Bedenk ik opeens dat ik in Frankrijk wel eens een keer heb gebukt voor een miliair transport. Dat spul haalde me in. Daarvoor ging ook in de kant, maar de lading stak zover uit dat ik ook daar moest bukken.
Whahaha……het lijken wel bloopers.
Fietsers en tractoren e.d. behoren beide tot het langzaam verkeer, maar ze verschillen nogal qua kwetsbaarheid. Dus in die zin zou het goed zijn om ze uit elkaar te houden.
Waarschijnlijk vallen/vielen er mbt landbouwverkeer minder doden en zwaar gewonden op de N-wegen dan nu op de ‘fiagra’wegen. Zijn daar al cijfers over?
Hier in de Achterhoek rijd het agroverkeer vooral over de B-weggetjes. Onvermijdelijk, want van boerderij/loonbedrijf naar de akkers en weilanden. En inderdaad met vaak jonge en roekeloze bestuurders. Mag iedereen eigenlijk op zo’n ding klimmen? Indien ja, dan mag daar wel eens wat aan gedaan worden.
@Epi: Op een Fiagraweg met weinig gemotoriseerd verkeer vallen weinig slachtoffers en op wegen met veel veel. Het is zo dat er nog maar weinig van die wegen zijn en het dus nog ‘ervaren’ moet worden. Probleem is ook dat trekkers inmiddels 40 mogen en het sluipverkeer 60. Die laatste groep is het echte probleem, want die rijden er moeiteloos 90. Er is wel meer aandacht voor trekkerrijbewijzen, maar hoe dat precies zit weet ik niet.
Xiwel, ik denk wel te begrijpen, dat voor deze oplossing is gekozen, toch is het een foute keuze en die foute keuze komt door een verkeerd uitgangspunt. Dat verkeerde uitgangspunt gebruik jij ook in dit stukje.
Jij schrijft namelijk; Landbouwverkeer zorgt voor de veel ongelukken op de N-wegen. Het zijn nog altijd de automobilisten, die de ongelukken veroorzaken en de reden daarvan is, dat ze niet achter een landbouwvoertuig willen blijven. Dat gaat te langzaam en duurt te lang.
Van de week reed ik ook achter een landbouwtrekker en je had eens moeten zien wat voor capriolen de automobilisten uithaalden om er voorbij te komen.
Een fiagraweg is dus helemala niet nodig, als de mentaliteit van de automobilisten, die in Nederland heel slecht is, verbetert.
@Vedat: Dat klopt helemaal. Neemt niet weg dat men hier een stel zeer drukke N-wegen wil opkrikken richting A-status. De tussenstap daarvoor is het agrarisch verkeer op het fietspad stoppen wat een parrelweg wordt, zodat de capaciteit van de N-weg omhoog gaat. De automobilisten op die parallelweg zijn mogelijk ook zo dom om daar trekkers in te halen. Waarschijnlijk zal dat ,oeilijk gaan door de beperkte breedte van zo’n weg. al met al wordt de fietser de dupe.
Ik fiets regelmatig van Alkmaar naar mijn werk in Petten. Ik heb verschillende keuzes wat betreft de route. Op de terugweg kies ik vaak voor de route langs de N9. Ik beschouwde dat als een tamelijk veilige route omdat een groot gedeelte bestond uit een fietspad. Al is dit ook niet altijd een garantie voor veiligheid. Op de vrijdag komt het zo rond 5 uur s’middags vaak voor dat de N9 aardig vol zit vanaf Alkmaar. Meerdere malen gebeurde het dat automobilisten voor het fietspad kozen (na een “shortcut” via de berm) om de drukte te omzeilen. Nu is het dus zo dat elke automobilist voor deze sluiproute kan kiezen omdat het fietspad geheel is vervangen door een doorgaande parallelweg. Inderdaad wordt de maximumsnelheid van 60 km/u met makkelijk de helft overschreden. Controle op de snelheid zou eigenlijk regelmatig moeten worden gehouden. De zacht glooiende verkeersdrempels zorgen ook niet echt voor een snelheidsvertraging.
Kortom: het is er niet veiliger op geworden met de doorgaande parallelweg. Ik zie het als de zoveelste tegemoetkoming aan de automobilist die al weer een alternatieve route erbij heeft gekregen, ten koste van de fietser die een veilige route heeft moeten opofferen!
@Gerard: Je hebt vast gemerkt dat dit logje al ruim een jaar oud is en sommige weginrichtingen in die tijd al veranderd zijn.
Wat met de parallelwegen langs de N9 niet goed is, is het geringe snelheidsverschil. Op de N9 mag 80 gereden worden en op de parallelweg 60. Het hoeft dus maar een beetje vast te staan of de parallelweg is sneller.
Eigenlijk zou er her en der een soort trekkersluis aangelegd moeten worden zodat trekkers wel de parallelweg als doorgaande weg kunnen gebruiken, maar personenauto’s en vrachtauto’s niet. Helaas is daar niets zinnigs voor te bedenken aangezien de 45km autootjes er ook over moeten.
Parallelwegen 30km/h maken zou ook een handige oplossing zijn. Helaas zal dat net als de 60km/h van nu ook niet gehandhaafd worden.
Overigens heb ik liever sluipende auto’s naar Schoorl over deze weg dan over de veel smallere Schapendijk. Ik denk dat die stroom (gelukkig) wat afgenomen is.